Praktische handleiding

Zevenster

De Zevenster is een handleiding voor effectieve communicatie bij gedragsverandering. De naam ‘Zevenster’ ontleenden we aan een bloeiende plant met zeven kelkbladen. Het getal zeven is belangrijk. Aangetoond is dat de gemiddelde volwassene tegelijkertijd zeven stukjes informatie kan vasthouden in het bewustzijn.

 

Ster 1: beïnvloed keuzes via het onbewuste

Ook al willen we het graag geloven: de vrije wil bestaat niet. 95% Van onze besluiten nemen we met het onbewuste brein. Daarna bedenkt het logisch redenerende brein de argumenten erbij. We proberen achteraf te verklaren waarom we dingen doen. Het onbewuste brein is dus heel belangrijk als het gaat om het veranderen van gedrag.

Inzichten:

  • geef mensen de gelegenheid om over belangrijke beslissingen een nachtje te slapen.
  • houd keuzemogelijkheden beperkt
  • formuleer positief

 

Ster 2: gebruik emotie

Gedrag wordt altijd gestuurd door emotie. De zeven basisemoties van de mens zijn: verrassing, woede, angst, plezier, verdriet, afschuw en minachting. Rekening houden met deze basisemoties leidt eerder tot een gedragsverandering.

Inzicht:

  • breng in beeld welke emoties er spelen rond de verandering. Doe dit vooral niet vanachter je bureau, maar praat met de mensen die deze emoties voelen en de verandering moeten ondergaan.

 

Ster 3: benut groepsdenken

Groepsdenken is een psychologisch verschijnsel dat ontstaat wanneer het streven naar consensus sterker is dan het streven naar een rationele, juiste beslissing. Oftewel: als mensen ergens over twijfelen, letten ze op anderen voor aanwijzingen.
Mensen willen niet graag het buitenbeentje zijn, daarom passen ze hun gedrag aan de groepsnorm aan. Dat biedt perspectief als je het gedrag van anderen wilt beïnvloeden.

Inzicht:

  • creëer een idee over wat ‘men’ vindt

 

Ster 4: wees optimistisch

Het is bekend dat mensen denken in termen van ‘minder worden’ bij het horen van het woord ‘veranderen’. Het mag geen verrassing zijn dat een gevoel van pessimisme weinig constructief is bij een verandering. Onderzoek laat zien dat een optimistische stemming tot betere resultaten leidt. Gelukkige mensen zijn creatiever en sneller in hun werk. Wij pikken feilloos de stemming van anderen op. In de psychologie heet dit fenomeen ‘emotionele besmetting’.

Inzichten:

  • zorg voor positieve leidinggevenden
  • praat over emoties
  • besteed aandacht aan sfeer. Bewezen is dat een prettige werkomgeving de stemming verbetert. Dus geen vergaderingen in troosteloze kamers meer!

 

Ster 5: zorg voor bevestiging

Mensen zoeken bevestiging van datgene wat ze al vinden. We negeren wat de eigen overtuiging tegenspreekt. Dit heet selectieve perceptie. Mensen interpreteren informatie zodanig dat het past in hun eigen referentiekader. Informatie die daar niet bij past, wordt niet, minder goed of vervormd waargenomen. Je kunt je de moeite besparen andersdenkenden te overtuigen. Het brein neemt eerst een standpunt in en verzint daarna de argumenten.

Inzicht:

  • stop met overtuigen

 

Ster 6: maak doelen klein en persoonlijk

Er is slechts één effectieve manier om anderen te laten doen wat je wilt. Je moet hen iets geven waar ze behoefte aan hebben. De meeste mensen doen iets voor een ander als zij dat zelf willen en niet omdat je het van ze verlangt. Pas als je weet wat anderen nodig hebben, kun je hun gedrag beïnvloeden.
Mensen die zich inspannen voor iets wat voor hen persoonlijk van belang is, bijvoorbeeld het leren van nieuwe vaardigheden, zijn gelukkiger dan mensen die geen sterke aspiraties hebben. Het blijkt dat het naar een doel toewerken, het bezig zijn met een gewaardeerde en uitdagende activiteit, belangrijker is voor het welzijn dan het bereiken van dat doel.

Inzicht:

  • breng het doel dichtbij
  • vertaal organisatiedoelen naar persoonlijke doelen

 

Ster 7: stimuleer leren

Nieuw gedrag kun je leren. Je hersenen zijn net een spier die je kunt trainen. Veertig dagen iedere dag oefenen met nieuw gedrag is voldoende om nieuwe voorkeurspatronen in je hersenen aan te leggen, blijkt uit hersenonderzoek.

Inzicht:

  • stimuleer ideeën, innovatie en initiatief


Middelen en vormgeving
Als veranderingen moeten worden gecommuniceerd, zijn ondersteunende middelen onontbeerlijk. Wanneer je in je communicatie gebruikmaakt van zo veel mogelijk zintuigen (zien, horen, voelen, proeven en ruiken), zorg je ervoor dat informatie op verschillende plaatsen in de hersenen wordt opgeslagen.